Umre Bilgileri

Haccın Yapılışı Sırasıyla

Haccın farzı üçtür. İhrama girmek şart olup, Arafat’ta vakfe ve Ziyaret tavafı ise rükündür.

Hacca gitmek isteyen kişi, bu kutsal görev için helal kazanç temin eder. Yola çıkmadan önce borçlarını öder. Hak sahipleri, komşu ve akrabaları ile helalleşir. Günahlarının bağışlanması için tövbe eder. Allah’tan af diler. Kazaya kalan ibadetleri varsa kaza eder. Yola çıkmadan önce iki rekât namaz kılar. Yolculukta ve hac ibadeti esnasında başkalarını incitecek kötü söz ve davranışlardan sakınır.

İhrama girme yeri olan Mikat sınırına gelmeden önce gereken şekilde vücut temizliği yapılır. Tırnaklar kesilir. Eğer ki mümkün olursa gusül abdesti alınır. Değilse normal abdest alınır. Erkekler giyindikleri bütün elbiseleri çıkartırlar, Rida ve İzar denilen iki parça olan ihram kıyafetlerini giyinirler. İhramlı oldukları süre zarfında ayak ve başları açık bulunurlar. Kadınlar ise normal kıyafetleri ile devam ederler.

Bundan sonra Mikat sınırında ihram sünneti niyeti ile iki rekât namaz kılınır. Hacca niyet edilerek telbiye getirilir. Böylece ihrama girilmiş olur. İhram devam ettiği sürede ihramlıya yasak olan davranışlardan uzak durulur.

Mekke’ye varınca gusül abdesti veya normal abdest alınır. Sonra Harem-i şerif’e gidilerek Kâbe’nin etrafında kudüm tavafı yapılır ve arkasından iki rekât tavaf namazı kılındıktan sonra

Safa ile Merve arasında usulüne uygun olarak sa’y yapılır. Hacı adayı bundan sonra ihramlı olarak Mekke’de kalır. Burada kaldığı süre içinde mümkün olursa namazları Harem-i Şerif’te kılar. Fırsat buldukça nafile tavaf etmek çok sevaptır.

Tevriye günü, arefe’den bir gün önce Arafat’a çıkılır. Güneş batıncaya kadar Arafat’ta kalınır. İbadet ve dua ile zaman geçirilir. Burada öğle ve ikindi namazları cemaatle birlikte öğle vaktinde kılınır. Buna “cem-i takdim” denir. Öğleden sonra vakfe yapılır. Güneş battıktan sonra akşam namazı kılınmadan Müzdelife’ye hareket edilir. Müzdelife’de akşam ve yatsı namazları cemaatle yatsı vaktinde birlikte kılınır. Buna “cem-i tehir” denir. Geceyi Müzdelife’de geçiren hacı adayları şeytan taşlamak için kullanılacak taşları burada toplarlar.

Bayram sabahı, sabah namazı erken kılınarak, Müzdelife vakfesi yapılır. Hava aydınlanınca Mine’ye hareket edilir.

Bayramın birinci günü Mine’de Akabe cemresine yedi taş atılır, saçlar tıraş edilerek ihramdan çıkılır.( ifrat haccı yapanlar için kurban kesmek vacip olmadığından, Akabe cemresine taş attıktan sonra tıraş olup ihramdan çıkarlar)

Temettü veya kıran haccı yapanlar Akabe cemresine taş atıp kurban kestikten sonra tıraş olur ve ihramdan çıkarlar.

Zaman olursa ve imkân bulunursa aynı gün Mekke’ye giderek farz olan ziyaret tavafı yapılır.

Bayramın ikinci günü sırayla küçük, orta ve Akabe cemrelerine yedişer taş atılır. Bayramın birinci günü ziyaret tavafını yapamayanlar ikinci gün yaparlar.

Bayramın üçüncü günü sırayla küçük, orta ve Akabe cemrelerine yedişer taş atılır. Aynı gün Mina’dan Mekke’ye dönülünce veda tavafı yapılarak hac vazifesi tamamlanmış olur.

Anlatılan hac ifrat haccıdır. Temettü ve Kıran haclarının yapılışında bazı farklılıklar vardır.

Haccın Vacipleri

1-İhram yasaklarına uymak.

2-Tavafa hacer-ül esved’den ya da hizasından başlamak.

3-Tavafı yürüyerek yapmak.

4-Arefe günü, akşam ve yatsı namazlarını yatsı vakti girdikten sonra Müzdelife’de cem-i tehir ile kılmak. Hanefi mezhebinde vaciptir.

5-Şeytan taşlama, kurban kesme, saç tıraşı vacip olup ayrıca bu sıraya riayet de vaciptir.

6-Umre say’ının, umre tavafından sonra, henüz tıraş olmadan, ihramlı olarak yapılması vaciptir.

7-Arafat’tan dönüşte, Müzdelife de vakfeye durmak.

8-Tavafı kudümden sonra ve hac ayları içinde olmak şartı ile, Safa ile Merve tepeleri arasında, yedi kere sa’y etmek, yani usulü ile yürümek. Tavafsız sa’y sahih olmaz.

9-Mina’da şeytan taşlamak, yani üç gün, temiz taş veya teyemmüm caiz olan şey atmak.

10-Mikat denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacıları, Mekke’den son ayrılacakları gün, tavaf-ı veda yapmak. hayızlı kadına bu vacip değildir.

11-Tavafı ziyarette Kâbe-i muazzama etrafında dörtten sonra üç kere daha dönmek.

12-İhramdan çıkmadan önce, başın en az dörtte birini ustura ile tıraş ettirmek veya en az üç santim, kendisi veya başkası kırkmak. Berber veya ustura bulamamak özür sayılmaz. Saçsız olan veya başı yaralı olan da usturayı değmeden baştan geçirir. Kadın, saçını tıraş etmez. Makasla biraz keser.

13-Arafat’ta güneş battıktan sonra da, biraz kalmak. Güneş batmadan önce, Arafat meydanından dışarı çıkanın kurban kesmesi lazım olur.

14-Tavaf yaparken, Hatim denilen yerin dışından dolaşmak.

15-Tavaf yaparken avret yeri kapalı olmak (kadın için çok önemlidir)

16-Tavafta kabe-i muazzama, sol tarafta kalmak.

17-Tavafta abdestsiz veya cünüp olmamak.

18-Üzerindeki elbise temiz olmak.

19-Tavaf ziyareti, bayramın üçüncü gününün güneş batıncaya kadar yapmak.

20-Şeytan taşlamasını bayram günlerinde yapmak.

21-Her tavaftan sonra, mescid-i haram içinde iki rekât namaz kılmak.

22-Safa tepesi ile Merve arasında sa’y ederken, Safa’dan başlamak.

23-Safa tepesine çıkınca, Kâbe’ye dönüp, tekbir, tehlil ve salâvat getirmek ve dua etmek. Merve’ye doğru yürümektir. Safa’dan Merve’ye dört, Merve’den Safa’ya üç kere gidilir.

24-Sa’yı yürüyerek yapmaktır. (iki yeşil direk arasında erkek hızlı, kadın yavaş gider.)

25-Kıran ve temettü hac yapan, şükür kurbanı keser.

26-Kurbanı bayramın birinci günü kesmek.

27-Tıraşı, bayramın birinci günü ve harem hududu içinde yapmak.

28-Cima gibi yasak olan şeyler, Arafat’ta durmadan önce yapılırsa, haccı bozar. Bunları Arafat’tan önce yapmamak farzdır. Cimadan başkalarını, ihramdan çıkıncaya kadar terk etmek vaciptir.

Bilerek ya da bilmeyerek, bir vacibi vaktinde ve yerinde yapmayana ceza lazım olur.

Hastalık, ihtiyarlık veya kalabalık gibi bir özürle terk edince bir şey lazım gelmez.

Haccın Vacipleri Maddeler Halinde

HACCIN VACİPLERİ

Haccın vaciplerini iki grup halinde toplamak mümkündür.

A) Haccın Müstakil vacipleri.
B) Haccı oluşturan menasikin kendi içindeki vacipleri.

A) HACCIN MÜSTAKİL VACİPLERİ

1- Sa’y yapmak.

2- Müzdelife’de vakfe yapmak.

3- Şeytan taşlamak.

4- Saçları tıraş etmek veya kısaltmak.

5- Veda tavafı yapmak.

Bu tavafın vacip olabilmesi için;

a) Haccetmiş olmak.
b) Hacceden kimsenin afaki olması.
c) Kadınların adet ve nifas halinde bulunmaması şarttır.

Veda tavafı Şafii ve Maliki mezheplerine göre sünnettir.

Şafii mezhebine göre:

1- Mikat sınırlarından ihrama girmek.

2- Cemrelere taş atmak.

3- Müzdelife’de vakfe yapmak.

4- Bayramın 1, 2, 3. günlerinde Mina’da gecelemek.

5- İhram yasaklarından kaçınmak.

B) HAC MENASİKİNİN KENDİ İÇİNDEKİ VACİPLERİ

1- İHRAMIN VACİPLERİ

a) İhrama mikat denilen sınırları geçmeden girmek.
b) İhram yasaklarından kaçınmak.

2- TAVAFIN VACİPLERİ

a) Tavafı abdestli yapmak. Cünüp, adetli ve nifas halinde olmamak.
b) Tavafı Kâbe’yi sol tarafa alarak yapmak.
c) Tavafa hacer-ül esved hizasından başlamak.
d) Tavafı Hatim’in dışından dolaşarak yapmak.
e) Ziyaret, Umre ve Veda tavaflarını yedi şavta tamamlamak.

3-ARAFAT VAKFESİNİN VACİBİ

Arafat’a gündüz gelen kişiler, Güneş batıncaya kadar Arafat’ta beklerler. Şafiilere göre sünnettir.

4- MÜZDELİFE VAKFESİNİN VACİBİ

İmam Ebu Hanife ve İmam Muhammed’e göre akşam ve yatsı namazlarının Müzdelife’de yatsı vaktinde birleştirilerek kılınması vacip, Ebu Yusuf ile Şafi, Maliki ve Hanbelî mezheplerine göre sünnettir.

5- MİNA’DAKİ VACİPLER

a) Bayramın üçüncü günü güneş batmadan önce tıraş olmak Ebu Hanife’ye göre vacip, İmam Muhammed ve İmam Ebu Yusuf ile Şafii ve Hanbelî mezheplerine göre sünnettir.
b) Harem bölgesinde tıraş olmak veya saçları kısaltmak Ebu Hanife ve İmam Muhammed ile Şafii, Maliki ve Hanbelî mezheplerine göre vacip, Ebu Yusuf’a göre sünnettir.
c) Hanefi mezhebine göre başın en az dörtte birini tıraş etmek, Maliki ve Hanbelî mezheplerine göre başın tamamını tıraş etmek veya saçların tamamını kısaltmak, Şafii mezhebine göre en az üç saç teli kesmek vaciptir.
e) Hanefi mezhebine göre cemrelere her gün atılacak taşları eksiksiz ve belirlenen zamanda atmak vacip, Şafii, Maliki ve Hanbelî mezheplerine göre sünnettir.

5- Sa’yin vacipleri:

a) Sağlığı elverişli olanların sa’yi yürüyerek yapması.
b) Sa’yi yedi şavta tamamlamak.

Bahsedilen bu vaciplerin biri terk edilirse hac sahih olur. Fakat terkinden dolayı ceza gerekir. Telafi edilirse ceza düşer.

Haccın Vacipleri Kaç Tanedir

Hanefilere göre: Hacda kendi başına vacip olan beş ibadet vardır. sa’y, Müzdelife vakfesi, şeytan taşlama, tıraş veya saçları kısaltma ve veda tavafı. Bunlardan başka, haccın rükün, farz veya şartlarını tamamlayıcı nitelikte olmak üzere on tane daha vacip vardır.

1-Sa’y: Safa ile Merve arasında yedi şavtlık sa’yı yapmak, Hanefilere göre vacip, diğer mezheplere göre bir rükündür.

2-Müzdelife’de vakfe: Bayram akşamı şafağın sökmesiyle güneşin doğması arasında Müzdelife’de bir anda olsa bulunmak vacip, geceyi orada geçirmek sünnet, meş’arı haram denen Kuzah dağına gitmek ise müstehaptır.

3-Mina’da şeytan taşlamak: Buna ”remyu’l-cemerat” denir. Cabir (r.a) şöyle demiştir: Resulullah (s.a.s)’ı kurban bayramı gününde, biniti üzerinde şeytan taşlarken gördüm. O, şöyle diyordu:”Hac menasikini (ibadetini) benden alınız. Ben bu haccımdan sonra hac yapıp yapamayacağımı bilmiyorum.”

4-Tıraş olmak veya saçları kısaltmak: Mina’da taşları attıktan sonra, kıran veya temettü haccı yapanın kurban kesmesi, daha sonra da Mekke hareminde ve bayramın ilk üç gününden birinde saçlarını tıraş etmesi veya kısaltması vaciptir. Kadınlar saçlarının uçlarından biraz keserler.

5-Veda tavafı: Mikat’ların dışından gelenlerin, haccı tamamladıktan sonra Mekke’den ayrılacakları zaman, son olarak Kâbe-i muazzama’yı tavaf etmeleri vaciptir.

Haccın rükün veya şartlarını tamamlayıcı nitelikteki diğer bazı vacipler de şunlardır:

İhrama mikat denilen yerlerden başlamak: herhangi bir sebeple mikat’ı ihramsız geçen kişi, geri döner mikat’ta ihrama girer ve telbiye getirirse bir şey gerekmez.

İhramlıya yasak olan şeyleri terk etmek: Dikişli elbise giymek, avlanmak, ihramlı iken saç kesmek gibi.

Arafat’ta durmak.(güneşin zevalinden, guruba kadar)

Dört defa dolanmak farz olan ziyaret tavafını yedi şavta tamamlamak.

Ziyaret tavafını yapmak.(Kurban bayramının ilk üç gününde)

Tavaf esnasında abdestli olmalı ve avret yerleri örtülü olmalı.

Kâbe’yi tavafa daima hacer-ül esved’den başlayıp, Kâbe’yi sola alarak tavaf etmek ve bunu yürüyerek yapmak.

Tavaf, hatim’in gerisinden yapılmalı.

Her tavaftan sonra iki rekât namaz kılınmalı.

Haccın vaciplerinden birini terk etmek, haccın sıhhatine mani olmaz. Bundan dolayı ceza olarak yalnız kurban kesmek gerekir. Kurban eti Mekke’de yoksullara dağıtılır.

Haccın Sünnetleri

Farz haccın sünnetleri şunlardır:

1-İhrama girerken gusül abdesti almak veya normal abdest almak.

2-İhramın sünneti niyetiyle iki rekât namaz kılmak. Bu namazın ilk rekâtında kafirün suresi ve ikinci rekâtında ihlâs suresini okumak.

3- İhram için beyaz ve temiz iki parçadan ibaret örtüye bürünmek. Bunların yenisi ve beyaz renklisi, yıkanmışından ve başka renklerden daha iyidir.

4-İhramdan önce hoş koku sürünmek.

5-İhramdan sonra her vakitte, her namaz kılmada, her yokuşa çıkışta ve inişte, her yolcu kafilesi ile karşılaşmada normal bir sesle üç defa telbiye getirmek. (“lebbeykallahümme lebbeyk” demek).

6-Mekke’de bulundukça fırsat buldukça nafile olarak tavaf etmek.

7-Telbiyeden sonra, Peygamber efendimize (s.a.s) bolca salât ve selam okumak.

8- Mekke-i mükerreme’ye girmek için yıkanmak. Kâbe’yi görünce dua etmek, Beytullah’ın önünde tekbir ve tehlilde bulunmak.

9- Salât ve selamdan sonra yüce Allah’a yalvarmak ve dua okumak.

10- Afakî olanlar (mikat dışından gelenler) için kudüm tavafı yapmak geç kalıp da Mekke’ye girmeden Arafat’a çıkanlardan bu kudüm tavafı düşer.

11- Ziyaret tavafının ilk üç şavt’ında erkeklerin “remel” yapmaları. Bu hareket hacıların güçlü ve sağlamlığına bir işarettir.

12- Safa ile Merve arasında sa’y yaparken oradaki iki yeşil direk arasını erkeklerin koşarak geçmeleri ve sonra yavaşlamaları. Bu hızlı yürüyüşe “hervele” denir.

13- Zilhicce ayının yedinci günü öğle namazından sonra Mekke’de tek bir hutbe okunup insanlara hac işlerini öğretmek.

14- Zilhicce ayının sekizinci günü, güneşin doğmasından sonra Mekke’den Mina’ya çıkmak ve o gece Mina’da kalmak.

15- Zilhicce ayının dokuzuncu günü, güneşin doğuşundan sonra Mina’dan Arafat’a çıkmak.

16- Kurban bayramının ilk gününde bir hutbe okumak ve haccın geri kalan görevlerini anlatmak.

17- Arafat ve Müzdelife’de kılınan namazlarda dua etmek ve gözyaşı dökmek, hem kendi için hem de anne ve babası için ve bütün Müslümanlar için hayırlı dualar yapmak.

18- Güneşin batışından sonra Arafat’tan yavaş inmek.

19- Bayram gecesi Müzdelife’de kalıp bayram sabahı Mina’ya inmek.

20- Mina’da taşlar atılırken Mina’yı sağa ve Mekke’yi sola almak.

21- Taşlamaya ilk gün, güneşin doğması ile zevali arasında, diğer günlerde ise zeval ile güneşin batışı arasında başlamak.

22-Mina’dan Mekke’ye acele inmek.

23- Mina’dan Mekke’ye inerken muhaseb ve ebtah denilen düz bir yerde azıcık durmak.

24- Hacer-ül esved ile Kâbe kapısı arasında bulunan Mültezem isimli yere göğsünü ve yüzünü koyup sürüvermek.

25- Kimseye zahmet vermeden Kâbe’nin örtüsüne sarılıp duada bulunmak.

26- Veda tavafından ve iki rekât namaz kıldıktan sonra zemzem suyundan Kâbe’ye bakarak doyasıya içmek.

27- Medine-i münevvere’ye giderek Peygamber efendimizi (s.a.s) ziyaret etmek.

Haccın Sünnetleri Maddeler Halinde

1- Afakî olanların hemen mescidi haram’a giderek tavaf-ı kudüm yapmaları. Kâbe’yi görünce tekbir, tehlil ve dua etmek.

2- İmamın üç yerde hutbe okumasıdır. Birincisi Zilhicce ayının yedinci günü Mekke’de, ikincisi dokuzuncu günü öğle namazı olunca, öğle ve ikindi namazlarından önce Arafat’ta, üçüncüsü on birinci gün Mina’da okunur.

3- Arafat’a Mekke’den gitmek için tevriye günü, sabah namazından sonra çıkmak.

4- Arafat’a gitmek için, Mina’da güneş doğduktan sonra yola çıkmak.

5- Arefe gecesi Müzdelife’de yatmak. Arafat’tan Müzdelife’ye gelip, burada yatsı vakti olunca akşam ve yatsı namazlarını birbiri ardına cemaat ile kılmak.

6- Müzdelife’de vakfeye, fecr ağardıktan sonra durmak.

7- Arafat’ta vakfeden önce gusletmek.

8- Mina’dan Mekke’ye son dönüşte, önce ebtah denilen vadiye gelip, burada bir süre durmak.

9- Hacca giderken, ana, baba, alacaklılardan, kefilinden izin almak.

İHRAMLA İLGİLİ SÜNNETLER

1- İhrama girerken gusül abdesti almak veya normal abdest almak.

2- İhrama girmeden önce iki rekât namaz kılmak.

3- Erkekler için rida ve izar denilen iki parça örtüye sarınmak.

4- İhramlı olduğu durumda her fırsatta telbiye söylemek.

5- Telbiye’yi her zaman üç kere tekrar etmek.

KÂBE VE MEKKE İLE İLGİLİ SÜNNETLER

1- Mekke’ye gündüz girmek.

2- Kâbe’yi görünce dua etmek.

3- Kâbe’nin önüne gelince tekbir ve tehlil getirmek.

4- Mültezem’de yüzü ve göğsü Kâbe duvarına yapıştırıp, dua ve niyazda bulunmak.

TAVAF İLE İLGİLİ SÜNNETLER

1- Tavafa hacer-ül esved hizasından başlamak.

2- Tavafa başlarken ve her şavt’ın sonunda hacer-ül esved’i istilam etmek.

3- Bütün şavtları ard arda yapmak.

4- Nafile tavafı çok yapmak.

5- Tavaf sırasında zikir, tehlil ve dua yapmak.

6- Ziyaret tavafını bayramın ilk günü yapmak.

7- Ziyaret tavafını şeytan taşlama, kurban ve tıraştan sonra yapmak.

SA’Y İLE İLGİLİ SÜNNETLER

1- Tavaf bitince ara vermeden sa’y’a başlamak.

2- Sa’y’a giderken hacer-ül esved’i istilam etmek.

3- Safa ve Merve’de Kâbe görülecek kadar yükseğe çıkıp, Kâbe’ye dönerek tekbir, tehlil ve dua etmek.

4- Bütün şavtları ara vermeden yapmak.

5- Sa’y esnasında abdestli olmak.

ARAFAT VE VAKFE İLE İLGİLİ SÜNNETLER

1- Arafat’a arefe günü güneş doğduktan sonra Mina’dan hareket etmek.

2- Öğle ve ikindi namazlarını cem-i takdim ile kılmak.

3- Zevalden sonra vakfe için mümkünse gusletmek veya abdestli bulunmak.

4- Vakfeyi cebel-i rahme eteklerinde yapmak.

MÜZDELİFE VAKFESİ İLE İLGİLİ SÜNNETLER

1- Arafat’tan arefe günü güneş doğduktan sonra Mina’dan hareket etmek.

2- Vakfeyi cebel-i rahme eteklerinde yapmak.

3- Gün boyunca telbiye, zikir, tekbir, tehlil, namaz ve dua ile meşgul olmak.

4- Öğle, ikindi namazlarını cem-i takdim ile kılmak.

5- Zevalden sonra vakfe için mümkünse gusletmek veya abdestli bulunmak.

Haccın Sünnetleri Kaç Tanedir

Farz haccın sünnetleri şunlardır:

1- İhrama girerken gusül abdesti almak ya da normal abdest almak. Bu abdest yalnız temizlik amacı ile alınır.

2- İhram sünneti niyeti ile iki rekât namaz kılınır. Bu namazın ilk rekâtında Fatiha suresi ile kafirün suresi, ikinci rekâtında ise Fatiha suresi ile ihlâs suresi okunur.

3- İhram için beyaz ve temiz iki parçadan ibaret örtüye bürünmek.

4- İhramdan önce hoş koku sürünmek.

5- İhramdan sonra her fırsatta, her namaz kılmada, yolculuk esnasında orta bir sesle üç defa telbiye getirmek.

6- Afakî olanlar ( mikat dışından gelenler) için kudüm tavafı yapmak.

7- Mekke-i mükerreme’ye girmek için yıkanmak. Gündüz vakti girmek, Kâbe’yi görünce dua etmek ve Beytullah’ın önünde tekbir ve tehlilde bulunmak.

8- Telbiye’lerden sonra, Peygamber efendimiz (s.a.s)’e bolca salât ve selam okumak.

9- Ziyaret tavafının ilk üç şavtında erkeklerin “remel” yapmaları. Bu hareket hacıların güç ve sağlamlığına bir işarettir.

10- Mekke’de bulundukça her fırsatta nafile olarak tavaf yapmak.

11- Safa ile Merve arasında sa’y yaparken oradaki iki yeşil direk arasını erkeklerin koşarak geçmeleri ve sonra yavaşlamaları. Bu yürüyüşe hervele denir.

12- Zilhicce ayının yedinci günü öğle namazından sonra Mekke’de tek bir hutbe okunup insanlara hac işlerini öğretmek.

13- Zilhicce ayının sekizinci günü, Güneş’in doğmasından sonra Mekke’den Mina’ya çıkmak ve o gece Mina’da kalmak.

14- Zilhicce ayının dokuzuncu günü, Güneş’in doğuşundan sonra Mina’dan Arafat’a çıkmak.

15- Güneşin batışından sonra Arafat’tan yavaş inmek.

16- Bayram gecesi Müzdelife’de kalmak ve bayram sabahı Mina’ya inmek.

17- Kurban bayramının ilk gününde bir hutbe okumak ve Haccın geri kalan vazifelerini anlatmak.

18- Taşlamaya ilk gün, Güneş’in doğması ile zevali arasında, diğer günlerde ise zeval ile Güneşin batışı arasında başlamak.

19- Mina’dan Mekke’ye inerken muhaseb ve ebtah denilen düz bir yerde biraz duraklamak.

20- Mina’da taş atılırken, Mina’yı sağa ve Mekke’yi sola almak.

21- Mina’dan Mekke’ye acele inmek.

22- Hacer-ül esved ile Kâbe kapısı arasında bulunan mültezem isimli yere göğüs ve yüzünü sürmek.

23- Veda tavafından ve iki rekât namaz kıldıktan sonra Kâbe’ye bakarak, doyasıya zemzem suyu içmek.

24- Kâbe içine girip mümkünse iki rekât namaz kılmak.

25- Medine’ye gidip Peygamber efendimiz (s.a.s)’i ziyaret etmek.

Haccın sünnetlerini terk eden kişi faziletten mahrum kalır.

Haccın Farzlarından Olan Vakfe Nerede Yapılır

Arafat, Mekke’nin yaklaşık 25 km. Güneydoğusunda Harem sınırları dışında kalan bir bölgedir. Vakfe ise bir yerde bir süre durmak ya da beklemek demektir. Arafat vakfesi önemli ve titizlik gerektiren bir rükündür. Çünkü süresi içinde Arafat’ta bulunamayanlar o sene hacca yetişememiş olurlar. Arafat vakfesi dışında vaktinde yapılamayan diğer menasik ise, daha sonra kaza edilerek veya fidye ödenerek telafi edilebilir. Hz.Peygamber’in “Hac, Arafat’tan ibarettir” (Tirmizi,Tefsir,3; Ebu Davud, “Menasik”,57) sözü Arafat vakfesinin önemini belirtmesi yanında, ayrıca bu vakfe’yi kaçırmamak için titizlik gösterilmesi gerektiğini de anlatır.

VAKFENİN GEÇERLİ OLMASININ ŞARTLARI

Vakfenin geçerli olması için iki şartı vardır.

1- Hac için ihramlı olmak.

2- Vakfeyi özel yer ve zamanda yapmak.

VAKFENİN YERİ

Arafat bölgesidir. Arafat bölgesinin Mekke tarafındaki sınırı, “Urene vadisidir.” Urene vadisi dışında Arafat bölgesinin her yerinde vakfe yapılabilir. Bu vadi Arafat bölgesinden değildir. Burada bulunan “Nemire Mescidi’nin kıble tarafından bir kısmı da vakfe yerinin dışında kalmaktadır.

VAKFENİN ZAMANI

Zilhiccenin 9. arefe günü zeval vaktinden yani güneşin tepe meridyeni üzerine geliş vaktinden bayramın ilk günü “fecr-i sadık” denilen tan yerinin ağarmaya başladığı zamana kadar geçen süredir. Bu konuda mezhepler arasında görüş ayrılığı yoktur. Sadece Hanbelîlere göre vaktin ilk anı, arefe günü fecr-i sadık ile başlar.

Vakfenin sahih olması için niyet, akıl ve ilim şart olmadığından, belirtilen süre içinde ister şuurlu, ister şuursuz, ister uykuda, ister uyanık, ister abdestli, ister abdestsiz her ne halde olursa olsun, bir an Arafat sınırları içinde bulunan, hatta oradan geçen kimse vakfeyi yapmış olur.

Hanefilere göre arefe günü gündüz Arafat’ta bulunanların, mazeretsiz olarak güneş batmadan önce Arafat’tan ayrılmamaları vaciptir. Mazeretsiz olarak ayrılan kimse, henüz güneş batmadan bu bölgeye tekrar dönerse, bir şey gerekmez; aksi halde ceza gerekir. Fakat gündüz Arafat’ta bulunmayıp güneş battıktan sonra gelenlere bir ceza gerekmez.

Arefe günü Arafat’ta öğle ve ikindi namazlarının öğle vakti içinde birleştirilerek birlikte kılınması sünnettir. Buna cem-i takdim denir.

Bu namazlar cem-i takdim ile kılınırken ezan okununca öğle namazının ilk sünneti kılınır. Sonra kamet getirilerek öğlenin farzı kılınır. Tekrar kamet getirilir ve ikindinin farzı kılınır. İki farz arasındaki sünnetler kılınmaz. Her iki farzdan sonra telbiye ve teşrik tekbirleri okunur.

Haccın Farzları Nelerdir

Hac: Lügatta, saygı değer makamları ve diğer yerleri ziyaret kastında bulunmaktır.

Hac, din deyiminde ise, Arafat’ta özel vaktinde bir miktar durmaktan ve ondan sonra Kâbe-i muazzama’yı usulü üzere tavaf ederek ziyaret etmekten ibaret olan ve İslam’ın şartlarından birisini teşkil eden ibadettir. Hac yapan kimseye hacı denir.

HANEFİLERE GÖRE HACCIN FARZLARI

Hanefilere göre bir şart ve iki rükünden ibarettir. Bunlardan ihrama girmek haccın şartı, arafat’ta vakfe yapmak ve Kâbe’yi tavaf etmek ise haccın rükünleridir.

Hanefiler ihramı şart, diğerlerini asli unsur(rükün)kabul etmişlerdir. İhrama girdikten sonra bu iki rükün yerine getirilmedikçe hac tamamlanmış olmaz ve ihramdan çıkılmaz. Buna göre zamanında Arafat’ta vakfe yapmayan kimse o yıl hac yapma imkânını kaybetmiş olur. Bu kişinin yarım bıraktığı haccını daha sonra kaza etmesi gerekir.

ŞAFİ MEZHEBİNE GÖRE HACCIN FARZLARI

1.İhrama girmek

2.Arafat’ta vakfe yapmak

3.Kâbe’de tavaf yapmak

4.Sa’y yapmak

5.Saçları tıraş etmek

6.Bu rükünlerin çoğu (en az dördü) arasında tertibe uymak

Bu farzlar haccın rükünleridir.

MALİKİ VE HANBELÎ MEZHEBİNE GÖRE HACCIN FARZLARI

1.İhrama girmek

2.Arafat’ta vakfe yapmak

3.Kâbe’yi tavaf etmek

4.Sa’y yapmak

Bu farzlar, haccın rükünleridir.

Rükünler, usulüne göre yapılmadıkça, ceza ve kefaret ödemekle hac sahih olmaz. Eksik kalan rüknün tamamlanması veya haccın kazası gerekir.

İHRAM: sözlükte, kendini mahrum etmek, haram kılmak, hürmet edilen zamana ve mekâna girmek, saygı duymak manalarına gelir. Terim olarak ise ihram, hac veya umre yapmaya niyet eden kişinin, normal zamanlarda mubah olan fiili ve davranışları hac ve umre sırasında kendi nefsine haram kılmak demektir.

Niyet ve telbiye, ihramın rükünleridir. Bir kimse niyet etmeden ve telbiye getirmeden yalnız beyaz giysi giymekle ihrama girmiş olmaz.

Niyet, ihram giyilirken hac veya umre yapmaya karar vermekten ibarettir. Niyeti dil ile teyit etmek müstehaptır.

ARAFAT VAKFESİ: vakfe bir yerde bir süre durmak veya beklemek demektir. arafat vakfesi önemli ve titizlik gerektiren bir rükündür. Çünkü süresi içinde Arafat’ta bulunamayanlar o sene hacca yetişememiş olurlar. Hz.peygamber’in”hac, Arafat’tan ibarettir” sözü Arafat vakfesinin önemini belirtmesi yanında, ayrıca, bu vakfeyi kaçırmamak için titizlik gösterilmesi gerektiğini de anlatır.

ZİYARET TAVAFI: Tavaf, bir şeyin etrafında dolaşmak, dönmek gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise; hacer-ül esved’in bulunduğu köşeden veya hizasından başlayıp, kabe’nin etrafında yedi defa dönmektir. Ziyaret tavafı farz olup haccın iki rüknünden biridir. Bu tavaf yapılmadıkça hac tamam olmaz.

Haccın Farzları Vacipleri Sünnetleri Nelerdir

HACCIN FARZLARI:

1- İhrama girmek.

2- Arafat’ta bulunmak.

3- Kâbe’yi tavaf etmek.

HACCIN VACİPLERİ:

1- İhrama mikat mahallinden girmek.

2- İhram yasaklarına uymak.

3- Tavafa hacer-ül esvedden başlamak.

4- Müzdelife de vakfe yapmak.

5- Sa’y yapmak.

6- Arafat’ta güneş batıncaya kadar durmak.

7- Şeytan taşlamak.

8- Ziyaret tavafının farz olan dört şavt’ını yediye tamamlamak.

9- ziyaret tavafını bayram günlerinin birinde yapmak.

10- Tavaf esnasında abdestli olmak.

11- Tavaftan sonra iki rekât namaz kılmak.

12- Veda tavafı yapmak.

13- Kurban kesmek.

14- Saçları kesmek ya da kısaltmak.

HACCIN SÜNNETLERİ:

1-İhrama girerken gusül abdesti veya normal abdest almak.

2- İhram giyince iki rekât namaz kılmak.

3- İhram için beyaz ve temiz olan, iki parçadan ibaret izar ve rida denilen kıyafeti giymek.

4- İhramdan önce gülyağı gibi hoş koku sürünmek.

5- İhramdan sonra her fırsatta telbiye getirmek.

6- Salât ve selamdan sonra Allah Teâlâ’ya yalvarmak.

7- Telbiyelerden sonra Peygamber efendimize olabildiğince salat ve selam okumak.

8- Mekke’de bulunduğu süre de müsait olunduğunda nafile olarak tavaf etmek.

9- Mekke-i mükerreme’ye girmeden önce yıkanmak ve gündüz vakti girmek.

10- Afakî olanlar (mikat dışından gelenler) için kudüm tavafı etmek.

11- Ziyaret tavafının ilk üç şavt’ında erkeklerin remel yapmaları.

12- Ziyaret tavafında erkeklerin ıztıba etmeleri ( tavafa başlamadan önce, omuza alınan örtüye sağ koltuğun altından geçirerek sol omuz üzerine atmaları.)

13- Zilhicce’nin sekizinci günü güneşin doğmasından sonra Mekke’den Mina’ya çıkmak ve o gece Mina’da kalmak.

14- Zilhicce’nin dokuzuncu günü güneşin doğmasından sonra Mina’dan Arafat’a çıkmak.

15- Safa ile Merve arasında sa’y ederken oradaki iki yeşil direk arasını erkeklerin koşarak geçmeleri ve sonra yavaşlamaları.

16- Arafat ve Müzdelife’de kılınan namazlarda yalvarıp yakararak dua etmek.

17- Güneşin batmasından sonra Arafat’tan Müzdelife’ye inmek.

18- Kurban bayramının ilk gününde bir hutbe okumak veya dinlemek.

19- Mina’da cemreleri taşlamak.

20- Mina’dan Mekke’ye acele inmek.

21- Bayram gecesi Müzdelife’de kalmak.

22- Kimseye zahmet vermeden Kâbe’nin örtülerine dokunup duada bulunmak.

23- Veda tavafından ve iki rekât namazdan sonra Zemzem suyundan, Kâbe’ye bakarak ayakta bakarak doyasıya içmek.

24- Medine-i münevvere’ye giderek Peygamber efendimiz (s.a.v)’i ziyaret etmek.