Kâbe etrafında tavaf etmek: Tevhid fikrini temsil etmektedir. Bu hareketin içtimai hayata ait olan manası, birlikten ayrılmamak ve bu birliği korumaya çalışmaktır.
Ferdi hayata ait manası ise, daha derin hakikatleri ihtiva etmektedir. Çünkü gökler yedi kattır. İnsandaki nefis de yedi tanedir. Her dönüşte bir merhale, bir menzil aşarak yedi kat göklerin üzerine çıkmak, maddi âlemin üstüne yükselmek demektir. Ayrıca iç dünyamızda yedi basamaklı olan nefsin en aşağı basamağından en üst basamağına yükselmektir. Yani hayvani hayattan çıkıp, ruhani hayata kavuşmak demektir. kabe’yi tavaf, kâinat nizamından alınmış bir ibadettir. Seyyareler güneş, elektronlar çekirdek, pervaneler kandil etrafında döner. Böyle bir merkez etrafında dönmek ona aşkla bağlılık anlamına gelir.
Tavaf, sözlükte bir şeyin etrafında dönmek ve dolanmak demektir. Evrende maddenin en küçük parçası olan atomdan, en büyük galaksilere kadar her şey tavaf halindedir. Atomda elektronlar bir kalp konumundaki çekirdek etrafında baş döndürücü bir hızla dönerken, galaksilerde milyarlarca yıldız sistemleriyle galaksinin merkezi etrafında akıl almaz bir hızla dönmektedir. Sanki hepsi kendilerini var eden ve yaratan yaratıcıya ibadet etmektedir. Kuran’da ifade edildiği gibi bir yörüngede seyretmektedir.
Kâbe etrafında dönerek gerçekleştirilen tavaf, kâinatın ve yaratılışın özeti, teslimiyetin ve ilahi takdire boyun eğmenin sembolü sayılır.
Kâbe’nin etrafında mümin olmanın zevki yaşanır. Allah’a yakın olmanın tattırdığı bu zevki bir başka yerde bu kadar canlı ve bu kadar coşkulu bir şekilde yaşamak çok zordur. Bu kutsal mekân da tanık olunan yakınlaşma duygusu, hacıya kendi evinde yaşıyor hissi verir. Burada kendini sılaya kavuşmuş gibi bulur. Çünkü Kâbe’nin yüzü kendine tanıdık, kokusu ise bildik gelir. Başka hiçbir sevgi bu kadar çekici olamaz.
Birinin etrafında dönmek, ona yürekten bağlılığı ve onun için her şeyini feda edebileceğini gösteren bir tavırdır. Bu yüzden Kâbe etrafında dönmek, yüce yaratıcıya yönelmenin ve yalnızca onun huzurunda eğilmenin ve ondan başkasına ibadet etmemenin fiili bir göstergesidir.
Tavafa Kâbe sola alınarak başlanır. Bununda simgesel bir anlamı vardır. İlahi olan insan kalbi Allah’ın eviyle karşı karşıya gelir tavaf esnasında. Allah insanın kalıbına, şekline, malına ve mülküne bakmaz, kalbine bakar. Bu yüzden Kâbe ile kalp arsında bir bağ vardır. Kişinin kalbi Kâbe’den yana taraf olur. Bu aynı zamanda tavafın ne kadar kalpten ve gönülden yapılması gerektiğine bir işaret verir.