Kâbe: İslam dininin ilk ve en kutsal mekânı kabul edilir. Mekke’de bulunan yaklaşık olarak küp şeklinde bir ibadethanedir. Bu yapının etrafında mescid-i haram bulunur. Kuran’da Kâbe’nin İbrahim ve oğlu İsmail tarafından revaklarıyla inşa edilmiş olduğu belirtilir.
Yeryüzündeki bütün Müslümanlar, nerede olursa olsunlar, namazlarını Kâbe’ye dönerek kılarlar. Kâbe’nin bulunduğu yöne kıble denir. İslam’ın beş şartından biri olan hac ibadeti sırasında, Kâbe’de ziyaret tavafı ve veda tavafı ile birlikte en azından iki defa tavaf yapılır.
Tavaf, saat yönünün tersi bir yönde hacer-ül esved taşının bulunduğu köşeden başlayarak Kâbe’nin etrafında yedi defa yürümektir. Hac esnasında milyonlarca Müslüman toplanarak aynı anda tavaf yaparlar.
Kâbe’nin de içinde bulunduğu alanı çevreleyen büyük mescide mescid-i haram denilmektedir. kabe’nin geniş duvarı yaklaşık bir küp şeklindedir.
Kuzeydoğu duvarı:12.63 metre.
Güneydoğu duvarı:11.22 metre.
Kuzeybatı duvarı: 11.03 metre.
Güneybatı duvarı:13.10 metre.
Kâbe’nin alanı ise:145 metre karedir. Duvarlarında kullanılan taşlar Mekke tepelerindeki granit taşlardandır.
Kâbe’nin içerisine ancak yılda iki defa Kâbe’yi temizleme töreni adı verilen törenle Kâbe’nin anahtarını geleneksel olarak ellerinde tutan kabile mensupları ve seçilmiş misafirler girebilmektedir. Kâbe kapısı zeminden yüksek olduğu için özel bir tekerlekli merdiven kullanılarak girilir. Kabe’nin tavanı ahşaptır. Tabanı ise mermer ve kireç taşı kareler ile kaplıdır. Tavana kadar iç duvarlarının alt yarısı mermerle kaplı olup bu mermer duvar üstüne üzerinde Kuran’dan ayetler kazılmış olan mermer tabletler konulmuştur. İç duvarlarının üst tarafı üzerinde altın işleme ile Kuran ayetleri bulunan bir yeşil bez ile kaplıdır.
Kâbe, tarih boyunca çeşitli değişikliklere uğramıştır. İlk olarak Hz. âdem tarafından yapıldığı ancak, geriye sadece temellerinin kaldığı ve Ku’ran-ı Kerime göre İbrahim ve oğlu İsmail tarafından inşa edildiği belirtilmektedir.
İslam’dan önce Kâbe’de bazı Arap kabileleri tarafından kutsal sayılan çok sayıda putlar vardı. Bu putların yanı sıra İbrahim, İsmail, İsa ve Meryem’in figürlerinin de yer aldığı bildirilmiştir.
Hz. Muhammed (s.a.v) zamanında Kâbe Müslümanların eline geçince, bütün putlar kaldırıldı.
Yezid ve İbn-i Zübeyr savaşında Kâbe, yıkılmış ve yanmıştı. İbn-i Zübeyir, Kâbe’yi yeniden inşa etti. 1.Mervan döneminde de Kâbe eski durumuna getirilmiştir.