ŞAVT: Tavaf’ta: hacer-i esved.’den başlayıp, hatimin dışından Kâbe’nin etrafında bir defa dolaşmak.(halk arasında şaft’ta denir)
Sa’y da ise, Safa ile Merve arasındaki her bir gidiş ve gelişi ifade eder.
Bir tavaf yedi şavt’tan meydana gelir. hacer-i esved’den başlayıp yedi defa Kâbe’nin etrafında dönmek bir tavaf, her bir dönüşte bir şavt’tır. Sa’yde safa ile Merve arasındaki her bir gidiş ve geliş bir şavttır.sa’y yedi şavt’tan oluşur.
Hacer-i esved hizasına gelmeden önce:”Allahım! Senin rızan için umre tavafı yapmak istiyorum. Bunu kolaylaştır ve kabul eyle.”diye niyet edilir.
Hacer-i esved hizasına doğru gidilir. Bu sırada tekbir, tehlil getirilmesi ve dua edilmesi uygun olur. hacer-i esved hizasına varınca eller, içleri Kâbe’ye doğru olacak şekilde namaza durur gibi omuz ya da kulak hizasına kadar kaldırılarak,”Bismillahi allahu ekber.”denildikten sonra hacer-i esved istilam edilir.
İstilam: Elleri hacer-i esvedin üzerine koyup onu öpmek demektir. Fakat hac mevsiminde bu pek mümkün olmamaktadır. Bu nedenle hacer-i esvede uzaktan elle işaret edilir, sağ avucun içi öpülmekle yetinilir. Hacer-i evsedi istilam etmek sünnettir. Yalnız başkalarına eziyet etmek ise haramdır. Sünneti yerine getirmek için başkalarına eziyet etmeyelim. Ve haram işlemekten sakınalım.
Bu durumdan sonra Kâbe sola alınarak tavafa başlanır. Tavafa başlarken ve her şavtın başında “Allah, bütün eksikliklerden uzaktır. hamd, Allah’a mahsustur. Allah’tan başka ilah yoktur. Allah en büyüktür. Bütün güç ve kuvvet şanı yüce ve azamet sahibi Allah’a aittir. Salat ve selam, efendimiz Muhammed aleyhis-selama olsun. Allah’ım! Sana iman ederek, kitabını tasdik ederek, verdiğim sözü yerine getirerek ve peygamberinin sünnetine uyarak bu ibadetimi yerine getiriyorum.”diye dua edilir. Tavafın hatimin dışında yapılması gerekir. Tavafın ilk üç şavtında mümkün olduğu kadar erkekler remel yaparlar.
Tavaf sırasında dualar edilir. Tekbir ve tehlil getirilir. Kur’an okunur. Herkes içinden geldiği gibi samimiyetle ve ihlâs ile dualar okur.
Tavaf yapılırken; abdest bozulması, farz namaz için kamet getirilmesi, ya da tavafı bozmayı gerektirecek başka bir mazeret olmadığı sürece tavafa ara verilmemelidir.
Yemen köşesi ile hacer-i esved köşesi arasında “Rabbimiz! Bize dünyada iyilik ver. Bizi cehennem azabından koru. İyilerle birlikte cennete koy. Ey mutlak güç sahibi! Ey günahları çok bağışlayan! Ey âlemlerin rabbi!” duasını okumak yerinde olur. Hacer-i esved köşesine ya da hizasına varılınca, ilk şavt tamamlanmış olur. Beklemeden ikinci şavta devam edilir. Ve diğer şavtlarda aynı şekilde yapılır. Yedinci şavtın sonunda hacer-i esved tekrar istilam edilerek tavaf bitirilir.
Sonunda haremi şerifin uygun bir yerinde iki rekât namaz kılınır. Kerahet vakti değilse, tavafın hemen arkasından kılınması daha iyi olur.