Hac: Dinen zengin kabul edilen veya bazı şartları yerine getirebilmeye gücü yeten her Müslüman’ın ömründe bir kere yapması Allah tarafından emredilen ve İslam’ın beş şartından biri olan farz ibadettir.
Her yıl zilhicce ayının 10’unda Arafat’ta başlayıp, Kabe’de veda tavafı ile sona erer.
Önce farz, vacip veya nafile tavaflardan hangisi yapılacaksa ona niyet edilir. Her tavafın yapılışı aynıdır. Bundan dolayı niyette, hangi tavaf yapılacaksa o tavaf belirtilir.
Tavafa niyetten sonra, doğruca hacer-i evsedin bulunduğu yere gidilir. Eğer ki durum müsait ise, hacer-i esved’e yaklaşıp, öpülür. Durum müsait değil ise el sürülür. El sürmek de mümkün değil ise hacer-i esved karşı durulur, el içleri hacer-i esved taşına bakacak şekilde eller kaldırılır, tekbir, tahmid ve salâvat getirilir. Daha sonra el içleri öpülerek yüzlere sürülür. Bu fiile istilam denir. Sevap açısından, istilam ile hacer-i esved’i öpmek arasında bir fark yoktur.
İstilamda şu dua okunur:
“Bismillahi vallahü ekber,allahümme imanen bike ve tasdiken bi-kitabike ve vefaen bi-ahdike ve’t-tibaan li sünneti nebiyyike sallallahü aleyhi ve sellem.”
“Allah’ın adıyla… Allah en büyüktür. Allah’ım! Sana iman ederek kitabını tasdik, ahdine vefa ve peygamberinin sünnetine uyarak…”
Bundan sonra Kâbe sol tarafa alınır ve Kâbe etrafında dönülmeye başlanır. Hacer-i esved den başlanır ve hacer-i esved de son bulur. Hacer-i esved den başlayıp tekrar hacer-i esvede gelmeye bir şavt denir. Bir tavaf ise yedi şavttan meydana gelir. Tavafın ilk üç şavtında erkekler sağ omuzlarını açar, silkeler gibi çalımlı bir şekilde yürürler. Omuzları açmaya ıztıba, çalımlı yürümeye ise remel denir. Iztıba ve remel yapmak sünnettir. Yalnız ziyaret ve kudüm tavaflarında yapılır. Diğer tavaflar da ise yapılmaz. Tavaf, hatim’in dışarısında yapılır. Kâbe’nin kapısında ve köşelerinin her birinde dualar edilir salatü selam, tekbir ve tehlil getirilir.
Kâbe’nin dört tane köşesi vardır. Bunlara rükün denir. Hacer-i esved’e her uğramada mümkün ise öpülür. Veya el sürülür. Mümkün değil ise istilam edilir. Kâbe’nin etrafında yedi kere dönüldükten sonra, hacer-i esved son defa istilam edilir ve tavaf sona erer.
Tavaf bittikten sonra, makam-ı İbrahim’e gidilir. Yer bulunmazsa mescid-i haramın uygun bir yerinde, iki rekât tavaf namazı kılınır. Bu namaz vaciptir. Namazın, birinci rekâtında Fatiha süresi ile Kafirün süresi, ikinci rekâtta ise Fatiha süresi ile İhlâs süreleri okunur.
Tavaf namazı kılındıktan sonra, kabe-i muazzama’ya yönelip ayakta ihlâs ve samimi duygularla dualar edilir. Sonra zemzem kuyularına gidip, su içilir.
“Allah’ım senden geniş rızık, faydalı ilim ve her türlü hastalıklardan da şifa dilerim”