Tavaf: Hacer-ül esved köşesinden veya hizasından başlayarak, tavaf niyetiyle Kâbe etrafında yedi defa dönmektir. Her bir dönüşe şavt denir. Yedi şavt bir tavaf demektir.
Hacer-ül esved hizasına gelmeden:”Allah’ım! Senin rızan için umre tavafı yapmak istiyorum. Bunu kolaylaştır ve kabul eyle.”diye niyet edilir. Hacer-ül esved hizasına doğru gidilirken tekbir, tehlil getirilmesi ve dualar edilmesi uygun olur.
Hacer-ül esved hizasına gelince, el içleri Kâbe’ye doğru olacak bir şekilde, namaza durur gibi, kulak hizasına kadar kaldırılır.”Bismillahi allahu ekber.”denildikten sonra hacer-ül esved istilam edilir. Eğer yaklaşmak mümkün değilse, Hacer-ül Esved’e uzaktan elle işaret edilir. Sağ avuç içi öpülür. Hacer-ül evsedi öpmek sünnettir. Fakat aşırı kalabalıktan dolayı yaklaşmak, çok zaman mümkün olmaz. Bu durumda uzaktan selamlamalı ve sünneti yerine getireyim derken, insanlara zarar vermemeye çalışmalıyız.
Kâbe sol tarafa alınarak, tavafa başlanır. Tavafa başlarken ve her şavt başında:
“Allah, bütün eksikliklerden uzaktır. hamd, Allah’a mahsustur. Allah’tan başka ilah yoktur. Allah en büyüktür. Bütün güc, kuvvet ve azamet şanı yüce Allah’a aittir. Salât ve selam, efendimiz Muhammed aleyhi’s-selama olsun. Allah’ım! Sana iman ederek, kitabını tasdik ederek, verdiğim sözü yerine getirerek ve peygamberinin sünnetine uyarak bu ibadetimi yerine getiriyorum” diye dua edilir.
Tavaf, hatim’in dışında yapılır. İlk üç şavtta erkekler remel yaparlar. Tavaf sırasında dua edilir tekbir ve tehlil getirilir. Kuran okunur. telbiye getirilmez. İçinden gelen bütün dualar, içtenlik ve samimiyetle okunmalıdır. Tavaf’da devamlı olmak lazımdır. Bu nedenle abdest bozulması ya da tavafa engel olacak bir durum olmadığı takdir de ara verilmemelidir.
Yemen köşesine gelinince, bu köşe de istilam edilir. Diğer köşeler de istilam edilmez. Yemen köşesi ile hacer-ül esved köşesi arasında: “Rabbimiz! Bize dünyada iyilik ver. Ahirette de iyilik ver. Bizi cehennem azabından koru. İyilerle birlikte cennete koy. Ey mutlak güç sahibi! Ey günahları çok bağışlayan! Ey âlemlerin rabbi.”duası okunur.
Hacer-ül esved köşesine ya da hizasına gelince ilk şavt tamamlanmış olur. Hemen tekrar ikinci şavta başlanır. Aynı şekilde diğer şavtlar da yapılır. Yedinci şavtın sonunda hacer-ül esved tekrar istilam edilir ve tavaf sona erer.
Tavafın bitmesi ardından, harem-i şerifin uygun bir yerinde iki rekât kılınır. Tavaf namazı, kerahet vakti değilse, tavafın hemen ardından kılınması daha uygun olur. Tavaf namazından sonra dua edilir. Zemzem suyu içilir.
Hacer-ül esved, tekrar istilam edilerek, sa’y yapmak için safa tepesine gidilir.